Πριν από έναν μήνα το «εμπιστευτικό δελτίο» του Reuters έγραφε ότι η Ελλάδα θα ακολουθήσει τον δρόμο της Αργεντινής στη χρεοκοπία, αλλά το μοντέλο προς το οποίο κινείται ως οικονομία και ως χώρα είναι αυτό της Βουλγαρίας. Ο λόγος που το έγραψε αυτό το Reuters είναι ότι θεωρεί την «ανταγωνιστικότητα» (μια πονεμένη ιστορία από πολλές απόψεις) της ελληνικής οικονομίας αντίστοιχη με τη βουλγαρική.
Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι, προκειμένου να ζήσουμε με αυτά που παράγουμε, χωρίς να απαιτείται δανεισμός, θα πρέπει η ζωή μας να ανταποκρίνεται στο προϊόν που παράγουμε. Κάτι που για την ελληνική περίσταση θα σημαίνει και μία βίαιη προσαρμογή τού κατά κεφαλήν εισοδήματος των Ελλήνων, από τα 50.000 δολάρια που είναι σήμερα, στα 17.000. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η μεγάλη πλειονότητα των ελληνικών οικογενειών θα γυρίσει αρκετές δεκαετίες πίσω, μια και δεν θα έχει χρήμα για κατανάλωση. Αυτό βέβαια είναι το... καλό σενάριο, αφού προϋποθέτει ότι δεν θα την κυνηγούν οι τράπεζες για τις δόσεις του δανείου - το οποίο δεν θα έχει πια να πληρώσει - ούτε βέβαια η εφορία, η οποία θα λειτουργεί χειρότερα από τους παλουκοφόρους φοροσυλλέκτες της περιόδου της Τουρκοκρατίας. Έπειτα από δυο εβδομάδες επιβολής νέων βενιζελικών μέτρων, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή θα είναι η πραγματικότητα τις προσεχείς δεκαετίες.
Επειδή, όμως, το παράδειγμα τη Βουλγαρίας ολοένα και μας τριγυρίζει, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε πώς πραγματικά ζουν οι άνθρωποι της χώρας αυτής. Η Βουλγαρία των 7.500.000 κατοίκων είναι πλέον μια χώρα... μοντέλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός ευρωζώνης. Ήρθε γονατιστή, εκλιπαρώντας τη Δύση να τη «σώσει», και έγινε μέλος του ΝΑΤΟ. Χάρη στο φθηνό εργατικό δυναμικό (αυτό το οποίο προοριζόμαστε και εμείς να γίνουμε) πολλές ευρωπαϊκές χώρες «επένδυσαν» στη Βουλγαρία. Μια από τις σημαντικές χώρες που επένδυσαν ήταν και η Ελλάδα. Και αυτό για να καταλάβετε τι θα σημάνουν και για μας οι επενδύσεις των ξένων τα προσεχή χρόνια...
Ελληνική επαρχία
Οι επενδύσεις, λοιπόν, δεν ήταν κάτι άλλο από την αξιοποίηση της φθηνής εργατικής δύναμης και της ελάχιστης αξίας της γης. Όσοι ταξίδευαν στη Σόφια την τελευταία δεκαετία θα πίστευαν πραγματικά ότι βρίσκονται σε κάποια μεγαλούπολη της ελληνικής επαρχίας. Στους κεντρικούς δρόμους φιγουράριζαν τα «γκράντε» υποκαταστήματα της Εθνικής, της Eurobank, της Alpha και της Πειραιώς και δίπλα τους τα καταστήματα των ελληνικών telecoms και των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων. Το ελληνικό όνειρο στο φόρτε του. Τι υπήρχε πίσω από αυτά;
«Η αξιοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών» είναι η επίσημη απάντηση. Η εκμετάλλευση της φθηνής οικονομίας και μιας γενιάς ανθρώπων που δεν είχαν άλλες επιλογές είναι η πραγματική απάντηση. Οι Έλληνες απλώς είδαν την ευκαιρία και μπήκαν. Και βέβαια επενδυτές δεν ήταν μόνο οι Έλληνες, αλλά και πολλοί άλλοι «καλοί» Ευρωπαίοι. Σαν αυτούς που καταφθάνουν σύντομα στην Ελλάδα. Επενδυτές και εργοδότες που αμείβουν τα πτυχία των Πολυτεχνείων με 500 ευρώ τον μήνα... «Κι αν δεν θες, βρίσκω κι άλλον», όπως λένε.
Κάπως έτσι, το 16% των Βουλγάρων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Και για να μη μιλάμε αόριστα, ως όριο της φτώχειας εκεί θεωρούν το μηνιαίο εισόδημα των 107 ευρώ ή των 211 λέβα, που παραμένει το επίσημο νόμισμα (κι ας το έχουν «κόψει» έτσι ώστε να θυμίζει πολύ το ευρώ... στους τουρίστες).
Όπως καταλαβαίνετε, με τις τιμές των προϊόντων να είναι λίγο χαμηλότερα από τα ελληνικά επίπεδα (έστω και στο 60% του ελληνικού κόστους σε κάποιες περιπτώσεις), είναι δύσκολο να επιβιώνεις με 200 ευρώ. Κάτι που σημαίνει ότι το πέπλο της φτώχειας καλύπτει πολύ περισσότερο κόσμο από τα 1.200.000 που θεωρούνται επισήμως φτωχοί. Και βέβαια το ότι η κυβέρνηση της χώρας προχώρησε σε αύξηση του κατώτερου μηνιαίου μισθού από 240 στα 270 λέβα (δηλαδή στα 138 ευρώ) από την 1 Σεπτεμβρίου του 2011 δεν αλλάζει και πολύ το κλίμα...
«Δύσκολη κατάσταση»
Το πώς ζουν οι φίλοι μας Βούλγαροι το περιέγραψε πρόσφατα μια ενδιαφέρουσα παραγωγή της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας. Πήρε για δείγμα μια τυπική βουλγαρική οικογένεια, που βέβαια βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από το επίπεδο της φτώχειας.
Ο άνδρας Ζουλιέν, 45 ετών, μηχανικός, έχει μια ατομική επιχείρηση επειδή δεν κατόρθωσε να βρει δουλειά στην ειδικότητά του. Η σύζυγος Ντανιέλα είναι δημόσιος υπάλληλος. Ο αρχηγός της οικογένειας είπε στην εκπομπή:
«Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Όπως κάθε σχετικά νέα οικογένεια, κάθε μήνα εξυπηρετούμε στεγαστικό δάνειο. Το παιδί μας είναι μαθητής και χρειάζεται ρούχα, σακίδια, βιβλία, τετράδια. Φυσικά, τα μηνιαία έξοδα για το σπίτι μας είναι αναπόφευκτα. Είναι δύσκολο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το επιχειρηματικό κλίμα δεν είναι πολύ καλό και οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν πολλή δουλειά.
Τα σταθερά εισοδήματα της συζύγου μου ως δημόσιου υπαλλήλου, μας δίνουν μια κάποια ασφάλεια, έστω και εάν δεν είναι πολύ μεγάλα. Τα βγάζουμε πέρα. Αυτό το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στη Μαύρη Θάλασσα, κυρίως εξαιτίας του παιδιού. Από 'δώ και πέρα θα κάνουμε περισσότερες οικονομίες για να αντιμετωπίσουμε τα έξοδά μας το φθινόπωρο και τον χειμώνα».
Τα εισοδήματα και των δύο ενηλίκων ανέρχονται σε 1.300 λέβα (περίπου 750 ευρώ). Πρόκειται δηλαδή περί προνομιούχων (αλλιώς δεν θα μιλούσαν και στο κρατικό ραδιόφωνο), αφού βρίσκονται σχεδόν πέντε φορές πάνω από το όριο της φτώχειας. Έτσι η οικογένεια μένει σε καινούργιο δυάρι, το οποίο αγόρασε με τραπεζικό δάνειο, εξοφλητέο σε 20 χρόνια με μηνιαίες δόσεις.
Η δόση είναι το ένα τέταρτο των εισοδημάτων της. Τα υπόλοιπα προορίζονται για τρόφιμα, θέρμανση, τηλέφωνο, διαδίκτυο, συγκοινωνίες και έξοδα για τον μαθητή. Αν συμβεί κάτι απροσδόκητο, αναβάλλουν την πληρωμή κάποιου λογαριασμού και ζητούν βοήθεια από συγγενείς και φίλους. Καθώς η οικογένεια δεν είναι από τη Σόφια, μπορεί να υπολογίζει στους συγγενείς στην επαρχία, που τους στέλνουν τουρσιά, φρούτα και κομπόστες.
Ο αρχηγός της οικογένειας προσθέτει: «Τα εισοδήματα δεν θα αυξάνονται εύκολα και γρήγορα, διότι η οικονομική κατάσταση δεν βελτιώνεται. Ασχολούμαι με παραγωγή, αλλά βλέπω ότι στην ουσία λίγες είναι οι εταιρείες που παράγουν. Έχω συναδέλφους που επίσης ασχολούνταν με παραγωγή στον τομέα της υφαντουργίας και άλλους τομείς, αλλά αναγκάστηκαν να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους, μη αντέχοντας τον ανταγωνισμό των φθηνών τούρκικων και κινέζικων ρούχων. Το ποσοστό ανεργίας αυξάνεται και η χώρα μας δεν παράγει αρκετά για να περιμένουμε γρήγορη αύξηση των εισοδημάτων».
Και με τον τρόπο αυτό εξηγεί γιατί αρκετοί από τους φίλους της οικογένειας προτίμησαν να ψάξουν για υψηλότερα εισοδήματα και καλύτερο βιοτικό επίπεδο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αν πάντως κάποιος περάσει τα σύνορα στον Προμαχώνα, θα δει ξαφνικά μπροστά του την απόλυτη φτώχεια να συνδυάζεται με την πιο απρόσιτη πολυτέλεια. Μέσα από τα χωριά που έχουν τα βράδυ κλειστά τα φώτα, για να μην καίνε ρεύμα, ξεπροβάλλουν απαστράπτουσες Mercedes S class V12 biturbo, που οδηγούνται από βραχύσωμους τύπους, με ημίγυμνες πλατινέ ξανθιές στα πίσω καθίσματα. Κάτι που δεν αφήνει αμφιβολία ότι είναι στοιχεία της διασυνοριακής μαφίας που εκμεταλλεύεται το τοπικό λαθρεμπόριο.
Στην πρωτευουσιάνικη Σόφια οι κοινωνικές διαφορές είναι εξίσου έντονες. Δίπλα στις συμβατικές (και... προνομιούχες, μην ξεχνάμε) οικογένειες των 700 ευρώ, στα υπερπολυτελή ξενοδοχεία του κέντρου ζει ένας άλλος κόσμος: supercars, μοντέλες, λαθρέμποροι, βίζιτες, τραγουδίστριες, καζίνο και TV περσόνες συνθέτουν ένα σκηνικό που θυμίζει τις άλλοτε καλές βιτρίνες των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού. Μόνο που τώρα είναι οι χώρες τού (υπό πτώχευση) υπαρκτού καπιταλισμού...
Δείχνουν τον δρόμο
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ήταν πολύ περήφανος πριν από μερικούς μήνες επειδή οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης, του οποίου προΐσταται, κατάφεραν να δημιουργήσουν την υπηρεσία που βάζει σε έναν μόνο τόπο τη «σφραγίδα» για την ίδρυση επιχείρησης στην Ελλάδα. Και στην περίπτωση αυτή, όμως, οι Βούλγαροι δείχνουν τον δρόμο, αφού στη χώρα αυτή η ίδρυση μιας προσωπικής εταιρείας πραγματοποιείται σε μόλις 10 ημέρες, ενώ το ελάχιστο απαιτούμενο από τον νόμο εγκεκριμένο κεφάλαιο είναι μόλις 2 λέβα. Δηλαδή 1 ευρώ!
Τους τελευταίους μήνες αρκετές χιλιάδες Βορειοελλαδίτες ίδρυσαν εταιρείες στη Βουλγαρία για να αποφύγουν να δηλώσουν στην Ελλάδα αυτοκίνητα υψηλού κυβισμού. Οι περισσότεροι που ιδρύουν εταιρεία στη γειτονική χώρα το κάνουν για να ξεφύγουν από τη δαγκάνα των τεκμηρίων ή να διατηρήσουν το Ι .Χ. τους με χαμηλό κόστος. Και βέβαια, υπάρχουν κάποιοι που αποκτούν αυτοκίνητο με βουλγαρικές πινακίδες μετά τη σύσταση της εταιρείας τους. Γι' αυτό και το τελευταίο διάστημα βλέπετε πολλά βουλγαρικά αυτοκίνητα στους δρόμους της Ελλάδας. Δεν είναι τουρίστες. Είναι απλώς... συμπατριώτες μας!
Το κόστος διατήρησης της εταιρείας είναι πολύ χαμηλό, ενώ το πρόβλημα με τα τελωνεία απλώς δεν υπάρχει, καθώς οι Έλληνες επιχειρηματίες πηγαινοέρχονται συνεχώς από τη Θεσσαλονίκη προς τη Βουλγαρία για «δουλειές», ψώνια ή προμήθεια καυσίμων...
Πέραν των αυτοκινήτων, οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη Βουλγαρία μπορούν να μεταβιβάσουν και τα ακίνητά τους στην εταιρεία τους έχοντας σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις.
Όσον αφορά τις διαδικασίες για τη σύσταση της εταιρείας, έχουν συσταθεί πάρα πολλές εταιρείες που αναλαμβάνουν να τις διεκπεραιώσουν - με το ανάλογο αντίτιμο, το οποίο κυμαίνεται από 1.500 έως 3.000 ευρώ.
Ειδικότερα για τη σύσταση εταιρείας το νομικό κείμενο και η εγγραφή της χρεώνεται από 500 έως 850 ευρώ, ενώ το πιστοποιητικό για ενδοκοινοτικές συναλλαγές υπολογίζεται σε 300 έως 450 ευρώ. Η ετήσια νομική ανανέωση της εταιρείας κοστίζει από 150 έως 200 ευρώ, ενώ παρέχεται και λογιστική στήριξη με μόλις 50 ευρώ. Το ετήσιο κόστος παροχής έδρας στοιχίζει από 50 έως 100 ευρώ. Αν η εταιρεία είναι θυγατρική ξένης εταιρείας, το νομικό κείμενο και όλα τα νομιμοποιητικά έγγραφα κοστίζουν από 1.000 έως 1.500 ευρώ.
Πώς στήνεται η εταιρεία...
Η ίδρυση - σύσταση νέας εταιρείας στη Βουλγαρία διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες. Οι υπηρεσίες των εταιρειών που αναλαμβάνουν την ίδρυσή τους στη γειτονική χώρα περιλαμβάνουν όλες τις αναγκαίες καταχωρίσεις και τις εγγραφές, που επιτρέπουν στη νεοσυσταθείσα εταιρεία να είναι έτοιμη να ξεκινήσει τη δραστηριότητά της. Στα παραπάνω περιλαμβάνεται και η καταχώριση στο Μητρώο BULSTAT και στον Εθνικό Οργανισμό Εσόδων.
Όπως προ ημερών περιέγραψε η «Ημερησία», το ελάχιστο απαιτούμενο από τον νόμο εγκεκριμένο κεφάλαιο είναι 2 λέβα (ευρώ: 1). Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επιλέξουν ένα αυθαίρετο όνομα για την επιχείρησή τους, εφόσον το όνομα αυτό είναι ελεύθερο. Πάντως με την επιλογή κάποιου εναλλακτικού ονόματος εξοικονομείται χρόνος. Η βουλγαρική Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης μπορεί να συσταθεί και με έναν μόνο μέτοχο, ο οποίος ταυτόχρονα είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος της εταιρείας και ο διαχειριστής της. Η εταιρεία δύναται να βρίσκεται σε οποιαδήποτε θέση στη Βουλγαρία. Η διεύθυνση μπορεί να μη συμπίπτει με την έδρα της εταιρείας.
Πώς «βγάζουν» αυτοκίνητα και ακίνητα
Η απόκτηση αυτοκινήτου είναι ελεύθερη και δεν υπόκειται σε κανέναν περιορισμό η κυκλοφορία του μέσα στα όρια της Ε.Ε. Για Έλληνες υπηκόους υπάρχουν ειδικοί έλεγχοι στην Ελλάδα, γι' αυτό συνίσταται η απόκτηση κάρτας μόνιμης παραμονής στη χώρα (εκδίδεται σε τρεις εργάσιμες και απαιτεί την αυτοπρόσωπη παρουσία του αιτούντος) για τα άτομα που έχουν δραστηριότητα στη Βουλγαρία ή, εναλλακτικά, να έχουν έγγραφα που αποδεικνύουν πραγματική παραμονή. Στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. δεν υφίσταται κανένας περιορισμός. Το αυτοκίνητο υπόκειται σε πενταετή απόσβεση στον ισολογισμό, ενώ για αυτοκίνητα SUV με 5+1 θέσεις επιστρέφεται στην εταιρεία ολόκληρος ο ΦΠΑ (20%) από την τιμή αγοράς. Ο ΦΠΑ θεωρείται έξοδο για την εταιρεία και δεν επιστρέφεται για πενταθέσια αυτοκίνητα.
Το αυτοκίνητο απαιτεί ετήσιο έλεγχο, ασφάλιση, ετήσιο φόρο κυκλοφορίας. Όλα αυτά τα αναλαμβάνουν οι εταιρείες που ειδικεύονται στην ίδρυση εταιρειών στη γειτονική χώρα. Αν επιθυμεί ο ιδιοκτήτης της εταιρείας να αποκτήσει αυτοκίνητο από τη Βουλγαρία, μπορεί να κάνει εισαγωγή και καταχώριση νέου αυτοκινήτου καταβάλλοντας ΦΠΑ και τα έξοδα εγγραφής. Για μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που έχουν εξάμηνη χρήση σε άλλη χώρα δεν καταβάλλεται ΦΠΑ. Δασμός δεν υπάρχει στη Βουλγαρία από 1.1.2010. Τα έξοδα κίνησης εκπίπτουν από τα έξοδα στον ισολογισμό της εταιρείας. Μόνο που υπάρχει παρακράτηση φόρου 10% επί των εξόδων, η οποία στο τέλος του έτους συμψηφίζεται. Πάντως οι περισσότεροι Έλληνες προτιμούν να εξάγουν τα Ι.Χ. τους στη Βουλγαρία και κατόπιν να αποκτηθούν από την εταιρεία τους, γλιτώνοντας έτσι τα τέλη ταξινόμησης, τα τεκμήρια διαβίωσης, ενώ παράλληλα καταβάλλουν και χαμηλότερα ασφάλιστρα. Ωστόσο υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι μετά την ίδρυση της εταιρείας αποκτούν κάποιο πολυτελές μεταχειρισμένο Ι.Χ. (κυρίως πετρελαιοκίνητο ή sport μοντέλο επιδόσεων) αντί λίγων χιλιάδων ευρώ, το οποίο κυκλοφορούν νομότυπα και στην Ελλάδα...
Το ίδιο γίνεται και με τα ακίνητα, στα οποία γλιτώνουν το τεκμήριο αλλά και διάφορους άλλους φόρους. Η απόκτηση ακινήτου είναι ελεύθερη σε εταιρείες και υπόκειται σε περιορισμούς στα φυσικά πρόσωπα. Μονοπρόσωπες ΕΠΕ μπορούν να έχουν ακίνητα σε πλήρη ιδιοκτησία.
Σχολιάστε: